fot. kprm
fot. kprm
John Locke John Locke
1982
BLOG

Jak Ministerstwo Finansów oblicza dług publiczny

John Locke John Locke Polityka Obserwuj notkę 0

 Informacja z Biura Prasowego Ministerstwa Finansów w sprawie m.in obliczania długu publicznego w Polsce

"  Ad 1.

 

Podstawą do obliczania wysokości długu publicznego według polskiej metodologii jest ustawa z dnia 27 sierpnie 2009 r. o finansach publicznych i wydane na jej podstawie rozporządzenie Ministra Finansów o tytułach dłużnych. Można zatem mówić raczej o definiowaniu długu publicznego przez polski parlament (na podstawie delegacji z art. 216 ust. 5 Konstytucji RP), a nie polski rząd. Ustawa definiuje zakres sektora finansów publicznych i zakres tytułów dłużnych oraz sposób obliczania państwowego długu publicznego.

 

Metodologia unijna obliczania długu jest określona w rozporządzeniu Rady nr 479/2009 z 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską oraz w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 2223/96 w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych we Wspólnocie tzw. ESA95.

           

Podstawy prawne obydwu definicji długu publicznego oraz różnice między tymi definicjami przedstawione zostały w aneksie 2 przyjętej przez Radę Ministrów „Strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2013-2016”, jak również w strategiach z poprzednich lat: http://www.finanse.mf.gov.pl/web/wp/dlug-publiczny/publikacje/strategie-zarzadzania-dlugiem .

 

Ad 2.

 

Katalog wpływów Krajowego Funduszu Drogowego został określony w art. 39b ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym.

 

Ad 3.

 

Zgodnie z zapisami art. 73 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. państwowy dług publiczny (PDP) zdefiniowany jest  jako wartość nominalna zobowiązań jednostek sektora finansów publicznych po wyeliminowaniu wzajemnych zobowiązań między jednostkami tego sektora, a art. 9 ustawy wymienia enumeratywnie rodzaje jednostek tworzących sektor finansów publicznych.

 

Z kolei ww. rozporządzenie Rady UE nr 479/2009 definiuje dług publiczny jako całościowy dług brutto sektora instytucji rządowych i samorządowych według wartości nominalnej pozostały na koniec roku, z wyłączeniem tych pasywów, które odpowiadają aktywom finansowym, jakimi dysponuje sektor instytucji rządowych i samorządowych. Sektor instytucji rządowych i samorządowych składa się z instytucji rządowych na poziomie centralnym, instytucji rządowych i samorządowych na poziomie regionalnym, instytucji samorządowe na poziomie lokalnym i funduszy zabezpieczenia społecznego, z wyłączeniem operacji handlowych, w rozumieniu przyjętym w ESA 95. Wyłączenie operacji handlowych oznacza, że sektor instytucji rządowych i samorządowych składa się jedynie z jednostek, których główną działalnością jest świadczenie usług nierynkowych.

 

Różny sposób definiowania zakresu sektora finansów publicznych i sektora instytucji rządowych i samorządowych powoduje, że zakres obydwu sektorów może być różny i tak jest w przypadku Krajowego Funduszu Drogowego. KFD nie należy do żadnej z wymienionych enumeratywnie w art. 9 ustawy o finansach publicznych grup jednostek, tym samym nie należy do sektora finansów publicznych, a jego zobowiązania nie powiększają państwowego długu publicznego. Jednakże KFD spełnia warunek prowadzenia działalności nierynkowej i jest zaliczany do sektora instytucji rządowych i samorządowych wg metodologii UE.       

 

Zobowiązania na rzecz KFD zaciąga Bank Gospodarstwa Krajowego. Wynika to z art. 39d ust. 1 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. 2012 r. poz. 931), który brzmi:

Bank Gospodarstwa Krajowego może zaciągnąć kredyty, pożyczki lub może emitować obligacje w kraju i za granicą, na rzecz Funduszu i z przeznaczeniem na finansowanie inwestycji realizowanych w ramach programów wieloletnich ustanawianych przez Radę Ministrów zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) oraz inwestycji realizowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy, a także zadań wynikających z planu finansowego Funduszu.

 

Ponadto zgodnie z art. 39d ust. 2 powyższej ustawy, na realizację inwestycji oraz wyżej wspomnianych zadań za zobowiązania Banku Gospodarstwa Krajowego z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji mogą być udzielane przez Skarb Państwa gwarancje i poręczenia, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne.

 

Ad 4

Dane nt. wysokości długu publicznego są wykazywane i publikowane przez Ministerstwo Finansów wg obowiązujących w Polsce równolegle dwóch definicji długu publicznego:

·                     Definicja krajowa długu publicznego – tzw. państwowy dług publiczny (PDP) to dług sektora finansów publicznych, zdefiniowanego w ustawie o finansach publicznych. Fakt istnienia krajowej definicji długu publicznego wynika z unikalnego rozwiązania, przyjętego w Polsce, w postaci konstytucyjnego limitu 3/5 relacji długu publicznego do PKB, wprowadzonego Konstytucją RP z 1997 r. Obowiązująca w Polsce konstytucyjna reguła fiskalna oraz towarzyszące jej dodatkowe procedury ostrożnościowe i sanacyjne uruchamiane po przekroczeniu przez relację długu do PKB odpowiednio progów 50%, 55% i 60% wymagały precyzyjnego ustawowego zdefiniowania sposobu liczenia państwowego długu publicznego oraz zakresu podmiotowego sektora finansów publicznych (zakres ten nie uległ zasadniczym zmianom od 1998 r., a więc od uchwalenia pierwszej ustawy o finansach publicznych).

·                     Definicja unijna długu publicznego to dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (ang. general government wg europejskiego systemu rachunków narodowych ESA95), liczony jednolicie we wszystkich państwach Unii Europejskiej (w tym w Polsce). Unijna metodologia liczenia długu publicznego wynika z traktatu z Maastricht, zawierającego m.in. kryterium długu i deficytu oraz przewidujący procedurę nadmiernego deficytu (Excessive deficit procedure – EDP) w wypadku ich niespełnienia.

Różnice między obydwoma definicjami dotyczą:

·                     innego podejścia do definicji sektora finansów publicznych. W Polsce zakres sektora określony jest enumeratywnie w art. 9 ustawy o finansach publicznych. Metodologia unijna zawiera natomiast dodatkowe kryteria funkcjonalne (jak struktura finansowania), pozwalające w jednolity sposób przyporządkować na potrzeby EDP poszczególne podmioty jako należące lub nie do sektora instytucji rządowych i samorządowych, niezależnie od zróżnicowanych porządków prawnych i zakresu sektora 27 państw członkowskich UE. Oznacza to, że zakres podmiotowy sektora jest płynny, a jednostka w określonym roku zaliczona jako element sektora, w kolejnym roku może zostać zaklasyfikowana poza sektorem. Klasyfikacja Krajowego Funduszu Drogowego, zarządzanego przez Bak Gospodarstwa Krajowego jest obecnie najważniejszą z punktu widzenia długu publicznego różnicą w zakresie sektora. KFD nie jest częścią polskiego sektora finansów publicznych, a zaliczony został do sektora general government.

·                     tytułów dłużnych. Różnice wynikają przede wszystkim z obowiązywania w Polsce kasowego systemu rachunkowości budżetowej, podczas gdy metodologia UE jest memoriałowa. W związku z tym tzw. zobowiązania wymagalne (tj. takie, których termin płatności minął a nie zostały uregulowane) jednostek sektora są traktowane jako dług publiczny wg definicji krajowej, a nie są do niego zaliczane wg metodologii unijnej.

Ministerstwo Finansów publikuje dane o wielkości zarówno  państwowego długu publicznego jak i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych na końce poszczególnych kwartałów w biuletynie kwartalnym „Zadłużenie sektora finansów publicznych”:

http://www.finanse.mf.gov.pl/zadluzenie-sektora-finansow-publicznych

Jednocześnie MF przekazuje informacje o długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) do GUS, który następnie przekazuje je do Eurostatu. Dane publikowane przez Eurostat są tożsame z tymi, które znajdują się na stronie MF.

  "

John Locke
O mnie John Locke

http://johnlocke.org/

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka